Walvis gestrand bij Texel

Op 14 december 2012 is een walvis gestrand op een zandplaat bij Texel. Kranten, radio en tv berichtten er dagelijks over. Verschillende reddingspogingen mislukten en na vier dagen is zij helaas toch doodgegaan. Deze walvis was van het ondersoort bultrug (*).

Ook in Vuurland spoelt wel eens een walvis aan op het strand. In de ocenanen rond Zuid-Amerika en bij Antarctica zwemmen andere soorten walvissen, zoals de Ballena Franca Austral (Zuidkaper, of in het Latijn Eubalaena australis).

Lang geleden, toen de Yagán-indianen nog in hun kano’s voeren, ontleedden ze zo’n aangespoelde walvis, net als bij Texel is gedaan. Alleen was dat niet voor wetenschappelijk onderzoek of om het skelet neer te zetten in het museum. De Yagán gebruikten alles van het dode dier voor hun dagelijks leven: vlees en vet om op te eten, vet om op de huid te smeren tegen de kou, botten voor gereedschap en baleinen als spanten in de kano. Op walvisjacht gingen Yagán niet, want daarvoor was zo’n walvis veel te sterk en te zwaar. Maar als er een dier gewond was en dood ging, gebruikten ze het vlees en de botten wel.

De natuur gaf ze daarmee heel veel voorraden eten en materialen. Op zo’n moment nodigden de vinders door rooksignalen andere Yagán uit om ook te komen naar de vindplaats. Meestal werd er dan dagenlang feest gevierd, omdat ze blij waren met zo veel voorraad eten. Een Ballena Franca Austral kan wel 15 meter lang worden, 60.000 kilogram wegen en bij gezondheid tot 70 jaar oud worden. In de winter zwemmen ze naar het noorden, naar warmere gebieden.

(*De bultrug die strandde op Texel was 12 meter lang. Volwassen bultruggen wegen 30.000 kilogram, net geboren weegt een jong 2.000 kilogram. De bultruggen maken een geluid dat je gezang kunt noemen. Ze leven voornamelijk in de Indische Oceaan (Azië) maar zwemmen heel ver, zelfs tot bij ons in de Noordzee.)